Iddewiaeth

“Mae’r credoau Iddewig mwyaf pwysig am farn a bywyd wedi marwolaeth yn berthnasol i Iddewon heddiw.” Aseswch yr honiad hwn.


Nid yw syniadau am nefoedd ac uffern, atgyfodiad y corff ac anfarwoldeb yr ysbryd wedi bod mewn gwirionedd yn ganolbwynt ar gyfer ystyriaeth ddifrifol mewn Iddewiaeth ac mae amrywiaeth o safbwyntiau.	Gall y cysyniad o farn a’r byd ôl-fywyd gael ei ddarganfod yn yr Ysgrythurau Hebraeg.
Mae hyn yn golygu nad oes cytundeb derbyniol ymysg gwahanol grwpiau o fewn Iddewiaeth, ac felly mae amrywiaeth eang o safbwyntiau ymysg Iddewon heddiw am yr hyn sy’n digwydd mewn gwirionedd ar ôl marwolaeth.	Yn Eseia 26 ac Eseciel 37 mae atgyfodiad yn rhan o’r gobaith ar gyfer y genedl gyfan; bydd yn digwydd i holl bobl Dduw ar yr un pryd.
Yn gyffredinol, mae Iddewon yn credu ei bod yn llawer pwysicach i ganolbwyntio ar yr hyn sy’n digwydd yn ystod eich bywyd yn hytrach na bod yn bryderus am yr hyn a allai ddigwydd yn y bywyd wedi marwolaeth. Mae’r rhan fwyaf o Iddewon yn fodlon i adael manylion ôl-bywyd i Dduw.	Gall Daniel 12 gael ei ddehongli yn nhermau atgyfodiad ysbrydol. Mae llyfr Daniel yn rhagweld Dydd y Farn pan fydd y meirw’n atgyfodi, a bydd Duw yn barnu pob enaid a phenderfynu ble bydd pob un yn treulio tragwyddoldeb.
Ychydig iawn sydd i’w weld yn y Torah yn ymwneud â beth mae Iddewon mewn gwirionedd yn ei gredu sy’n digwydd ar ôl i berson farw.	Efallai mai Hosea 6 yw’r datganiad cynharaf o gred mewn atgyfodiad corfforol.
Yn gyffredinol, roedd Israeliaid hynafol yn credu mewn atgyfodiad corfforol, ond nid oeddent yn cytuno p’un a fyddai’r corff sy’n atgyfodi fel yr hen gorff neu’n wahanol mewn rhyw ffordd.	Mae’r Torah yn cyflwyno Iddewon gyda’r syniad o Dduw sy’n cosbi’r drwg ac yn gwobrwyo’r da yn ôl y ffordd mae pob un wedi ymateb i’r gorchmynion a roddwyd i Moses. Mae gan hyn oblygiadau yn y bywyd hwn i gred yn y byd ôl-fywyd.
Mae cred Iddewig yn amrywio o Sadwceaid, sy’n gwadu’r atgyfodiad, at y Phariseaid, sy’n mynnu arno, i gred Platonig Phil o Alexandria yn anfarwoldeb anghorfforol yr enaid.	Mae rhai o’r rhai oedd yn credu yn y byd ôl-fywyd hefyd yn cysylltu hyn i ddyfodiad y Meseia, a fyddai’n trechu gelynion Duw ac yn sefydlu llywodraeth Duw.

Nid yw syniadau am nefoedd ac uffern, atgyfodiad y corff ac anfarwoldeb yr ysbryd wedi bod mewn gwirionedd yn ganolbwynt ar gyfer ystyriaeth ddifrifol mewn Iddewiaeth ac mae amrywiaeth o safbwyntiau.

Gall y cysyniad o farn a’r byd ôl-fywyd gael ei ddarganfod yn yr Ysgrythurau Hebraeg.

Mae hyn yn golygu nad oes cytundeb derbyniol ymysg gwahanol grwpiau o fewn Iddewiaeth, ac felly mae amrywiaeth eang o safbwyntiau ymysg Iddewon heddiw am yr hyn sy’n digwydd mewn gwirionedd ar ôl marwolaeth.

Yn Eseia 26 ac Eseciel 37 mae atgyfodiad yn rhan o’r gobaith ar gyfer y genedl gyfan; bydd yn digwydd i holl bobl Dduw ar yr un pryd.

Yn gyffredinol, mae Iddewon yn credu ei bod yn llawer pwysicach i ganolbwyntio ar yr hyn sy’n digwydd yn ystod eich bywyd yn hytrach na bod yn bryderus am yr hyn a allai ddigwydd yn y bywyd wedi marwolaeth. Mae’r rhan fwyaf o Iddewon yn fodlon i adael manylion ôl-bywyd i Dduw.

Gall Daniel 12 gael ei ddehongli yn nhermau atgyfodiad ysbrydol. Mae llyfr Daniel yn rhagweld Dydd y Farn pan fydd y meirw’n atgyfodi, a bydd Duw yn barnu pob enaid a phenderfynu ble bydd pob un yn treulio tragwyddoldeb.

Ychydig iawn sydd i’w weld yn y Torah yn ymwneud â beth mae Iddewon mewn gwirionedd yn ei gredu sy’n digwydd ar ôl i berson farw.

Efallai mai Hosea 6 yw’r datganiad cynharaf o gred mewn atgyfodiad corfforol.

Yn gyffredinol, roedd Israeliaid hynafol yn credu mewn atgyfodiad corfforol, ond nid oeddent yn cytuno p’un a fyddai’r corff sy’n atgyfodi fel yr hen gorff neu’n wahanol mewn rhyw ffordd.

Mae’r Torah yn cyflwyno Iddewon gyda’r syniad o Dduw sy’n cosbi’r drwg ac yn gwobrwyo’r da yn ôl y ffordd mae pob un wedi ymateb i’r gorchmynion a roddwyd i Moses. Mae gan hyn oblygiadau yn y bywyd hwn i gred yn y byd ôl-fywyd.

Mae cred Iddewig yn amrywio o Sadwceaid, sy’n gwadu’r atgyfodiad, at y Phariseaid, sy’n mynnu arno, i gred Platonig Phil o Alexandria yn anfarwoldeb anghorfforol yr enaid.

Mae rhai o’r rhai oedd yn credu yn y byd ôl-fywyd hefyd yn cysylltu hyn i ddyfodiad y Meseia, a fyddai’n trechu gelynion Duw ac yn sefydlu llywodraeth Duw.

Trosolwg

Efallai fod y cysyniad o farn yn fwy perthnasol i Iddewon heddiw yn hytrach na’r hyn sy’n digwydd yn y byd ôl-fywyd, gan fod llawer yn credu y bydd Duw yn gwobrwyo’r da ac yn cosbi pechaduriaid yn y bywyd hwn, yn ogystal â’r nesaf. Mae hyn yn amlwg yn ystod gŵyl Yom Kippur pan fydd y bobl yn sefyll gerbron Duw ac yn cyffesu eu pechodau cyn i Dduw wneud penderfyniad terfynol ar dynged pob unigolyn ar gyfer y flwyddyn i ddod.

Datblygu dadl un-ochrog

Darllenwch ochr gyntaf y ddadl fel grŵp. Trafodwch dystiolaeth posibl ar gyfer ochr arall y ddadl a’i gofnodi. Yna dadlennwch y pwyntiau cudd a chymharu’r rhain gyda'ch rhai chi eich hun. Crëwch restr wedi’i chyfuno gydag unrhyw un o’r pwyntiau hynny na wnaethoch eu hystyried.

“Mae’r credoau Iddewig mwyaf pwysig am farn a bywyd wedi marwolaeth yn berthnasol i Iddewon heddiw.” Aseswch yr honiad hwn.