TAI UNNOS |

Gweithgaredd 4: Nodweddion arddull ac effaith y nodweddion

Cyfarwyddiadau

Gwnewch yn sicr eich bod yn gallu gweld y gerdd gyfan. Cliciwch ar ran o’r gerdd sydd wedi'i lliwio. Cliciwch ar y rhestr sy’n ymddangos i ddewis pa nodwedd arddull sydd yn y llinell dan sylw. Pan fyddwch wedi ateb yn gywir, ystyriwch yr ail gwestiwn sy’n ymddangos. Os oes angen cliw arnoch, cliciwch ar y botwm ‘Cliw?’ o dan y cwestiwn.

Tai Unnos

Sbwriel oes yr iâ oedd y cerrig llyfnion
orweddai'n flêr hyd lannau’r afon:

sbarion a shafins cŷn a morthwyl y rhewlif
a siapiodd bob dyffryn ganrif wrth ganrif:

ac â’r sbwriel cododd ein cyndeidiau'n ddyfal
fwthyn clyd yn nhro'r afon, ar seiliau petryal;

gosod carreg ar garreg rhwng gwyll a gwawr,
a chynnau tân cyn i’r landlord dynnu’r cyfan i lawr;

hawlio darn o dir a’i godi’n aelwyd
drwy nerth bôn braich troi llafur yn freuddwyd:

ar lannau traffyrdd y dinasoedd llwydion,
ac yng nghesail goncrid swyddfeydd gweigion,

dan bontydd ffyrdd osgoi, mewn meysydd parcio mae rhai
yn eu dyblau heno hefyd wrthi’n codi tai,

rhoi trefn ar sbwriel dan y sêr,
hawlio darn o dir â bocsys cardbord blêr.

Iwan Llwyd


. Pa nodwedd arddull sydd yma?
Allwch chi weld enghraifft o gyferbynnu yn y gerdd?

Dyma rai atebion:
blêr, sbwriel, darn o dir.

Pam mae’r rhain yn effeithiol?
Allwch chi feddwl pam mae’n effeithiol?
Cliw?
Ydy’r gair ‘sbwriel’ yn bwysig yn y gerdd?
Allwch chi weld enghraifft o gyferbynnu yn y gerdd?
Beth mae cŷn a morthwyl yn ei wneud fel arfer?
Beth mae ‘gwyll’ a ‘gwawr’ yn ei gynrychioli?
Allwch chi feddwl beth yw’r gwahaniaeth rhwng ‘llafur’ a ‘breuddwyd’?
Pa fath o leoedd yw’r lleoedd yma?